Opis działań wyznaczonych w ramach Strategii

W ramach Strategii Rozwoju Gminy Gniezno opracowano szczegółową dokumentację działań. Dla każdego działania został przygotowany opis wg ściśle przyjętych reguł. Poszczególne działania przedstawiono w następującym układzie tabelarycznym:
 

Nazwa działania – charakterystyczny tytuł dla danego działania, który ma charakter skrótu myślowego i może nie w pełni oddawać jego istotę.
Nazwa zadania - charakterystyczny tytuł dla danego zadania, który ma charakter skrótu myślowego i może nie w pełni oddawać jego istotę. Jest to nazwa zadania w ramach którego realizowane jest dane działanie.
Oznaczenie - w celach porządkowych przyjęto czteroczłonowe oznaczenie poszczególnych działań. Pierwsza cyfra (rzymska: I, II, III, IV, ...) stanowi symbol celu strategicznego, druga cyfra (arabska: 1, 2, 3, ...) stanowi symbol celu operacyjnego, duża litera (A, B, C, ...) określa kolejne zadanie w ramach określonego celu operacyjnego, a ostatnia mała litera (a, b, c, ...) określa kolejne działanie w ramach danego zadania. Uwaga! W całej strukturze strategii kolejność nie ma charakteru hierarchicznego (Pierwszy cel strategiczny, pierwszy cel operacyjny, pierwsze zadanie, pierwsze działanie nie koniecznie jest ważniejsze od ostatniego).
Cel operacyjny - jeden z celów, którego załatwienie ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia możliwości realizacji określonego celu strategicznego. Jest to cel operacyjny w ramach którego realizowane jest dane działanie.
Cel strategiczny - jeden z celów, którego załatwienie ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia możliwości realizacji celu głównego, określonego w wizji rozwoju gminy. Cel strategiczny może dotyczyć potrzeby usuwania przeszkód lub zaniedbań, lub koncentrować się na wykorzystaniu potencjalnych atutów gminy. Jest to cel strategiczny w ramach którego realizowane jest dane działanie.
Opis działania - jest to główny element każdej karty działania. W sposób możliwie szeroki opisane jest realizowane działanie. W niektórych przypadkach przedstawione są różne warianty możliwe do realizacji. Każdorazowo wskazany jest jednak wariant sugerowany przez autorów do wdrożenia. Należy pamiętać, iż w wielu przypadkach, wybór określonego wariantu działania jest właściwą treścią tego działania, nie zawsze więc można było jednoznacznie określić szczegóły działania.
Uzasadnienie działania – stanowi uzasadnienie działania w stosunku do przyjętych celów strategicznych i operacyjnych a także w odniesieniu do potrzeb zgłaszanych przez mieszkańców Gminy Gniezno.
Jednostka odpowiedzialna za realizację zadania - w każdym przypadku określono, jakie stanowisko w Urzędzie Gminy Gniezno lub jednostce organizacyjnej Gminy, będzie odpowiedzialne za realizację określonego działania (ew. jaka instytucja spoza Urzędu Gminy).
Szacowany koszt wdrożenia działania - jest rozumiany, jako ogół wydatków w ciągu okresu objętego niniejszą strategią, związanych z wdrożeniem danego działania. Na tym etapie nie rozróżnia się kosztów w zależności od instytucji je ponoszącej.
Łączne finansowanie z budżetu gminy - wartość wyrażona w %, która wskazuje jaka część ww. kosztów będzie finansowana z budżetu Gminy.
Źródło finansowania - wskazane w każdym przypadku. W większości zadań, głównym źródłem finansowania będzie budżet Gminy Gniezno. Wszędzie tam, gdzie wskazano źródła zewnętrzne, określono, w jakim procencie źródła zewnętrzne będą najprawdopodobniej partycypowały w łącznych kosztach realizacji działania.
Data rozpoczęcia i zakończenia realizacji działania - przy ich określaniu podjęte zostały starania aby możliwie dokładne wskazać te daty. Tylko w takim układzie możliwe jest prowadzenie skutecznej kontroli realizacji działań zapisanych w Strategii.
Planowany efekt końcowy działania - jest to kolejny element zaprojektowany z myślą o systemie kontroli realizacji strategii. Podaje on bezpośredni i ostateczny planowany (oczekiwany) efekt wdrożenia określonego działania.
Jednostka nadzorująca realizację działania - w każdym przypadku podana jest osoba - funkcja osoby - odpowiedzialna za realizację zadania.
Monitoring – pozwala kontrolować przebieg realizacji działania, a także pozwala podejmować decyzje korygujące.
 
KARTY DZIAŁANIA

1. Monitoring wywozu nieczystości płynnych
2. Budowa sieci kanalizacyjnej w Gminie Gniezno
3. Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków
4. Budowa sieci wodociągowej
5. Modernizacja sieci wodociągowej
6. Wymiana azbestowych i zniszczonych odcinków sieci wodociągowej
7. Opracowanie programu gazyfikacji Gminy
8. Opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego z wyznaczeniem miejsc pod 
    zabudowę produkcyjno – usługową
9. Przekształcenie terenów rolnych pod inwestycje (pod działalność gospodarczą)
10.Stworzenie bazy terenów i obiektów przeznaczonych pod inwestycje
11.Prowadzenie działań promocyjnych
12.Usprawnienie komunikacji autobusowej na terenie Gminy
13.Ułatwienie dostępu mieszkańców do internetu
14. Utworzenie Gminnych Centrów Informacji
15. Remonty i modernizacja dróg gminnych
16. Współdziałanie z innymi szczeblami samorządu w zakresie modernizacji dróg
17. Poprawa stanu rowów przydrożnych
18. Zwiększenie bezpieczeństwa na drogach gminnych
19. Budowa chodników
20. Promocja i rozwój rolnictwa
21. Prowadzenie zalesień na gruntach słabych klas
22. Rozwój i promocja rolnictwa ekologicznego i grup producenckich
23. Tworzenie i promocja gospodarstw agroturystycznych
24. Promocja ulg podatkowych obowiązujących w Gminie Gniezno
25. Rozwój przetwórstwa rolno - spożywczego
26. Produkcja i promocja wyrobów o cechach regionalnych
27. Rozwój usług turystycznych
28. Tworzenie nowych firm
29. Pozyskiwanie nowych inwestorów
30. Utworzenie Gnieźnieńskiego Parku Inwestycyjnego
31. Szkolenia uzupełniające i przekwalifikowujące
32. Pomoc w poszukiwaniu pracy i zakładaniu działalności gospodarczej
33. Tworzenie warunków do wykonywania telepracy
34. Modernizacja, rozbudowa i remonty bazy dydaktycznej
35. Rozbudowa szkolnej bazy sportowej
36. Rozwój i modernizacja świetlic wiejskich
37. Tworzenie przedszkoli
38. Wyposażenie szkół w pomoce dydaktyczne
39. Organizowanie pracowni komputerowych w szkołach
40. Dostosowanie systemu edukacyjnego do potrzeb mieszkańców Gminy Gniezno
41. Zagwarantowanie zajęć pozalekcyjnych dzieci i młodzieży
42. Budowa zaplecza sportowego
43. Budowa i/lub wytyczenie ścieżek rowerowych
44. Tworzenie nowych atrakcji turystycznych
45. Tworzenie nowych atrakcji rekreacyjnych
46. Budowa placów zabaw dla dzieci
47. Wytyczenie i oznakowanie szlaków pieszych
48. Wyznaczenie terenów pod działki rekreacyjno - letniskowe
49. Kontrola legalności zabudowy letniskowej
50. Wyznaczenie terenów i budowa boisk sportowych
51. Przygotowanie projektu uchwał o zachowaniu porządku
52. Współdziałanie z Gminami powiatu gnieźnieńskiego w zakresie segregacji i utylizacji odpadów stałych
53. Promocja właściwego zagospodarowania odpadów w gospodarstwach domowych
54. Wdrożenie programu „Przejrzysta Polska”
55. Opracowanie programu zwalczania patologii społecznych
56. Ochrona młodzieży szkolnej przed narkomanią
57. Wspieranie osób niepełnosprawnych i potrzebujących
58. Bezpieczeństwo przeciwpożarowe mieszkańców Gminy Gniezno
59. Bezpieczna droga do szkoły
60. Prowadzenie edukacji ekologicznej w szkołach
61. Inicjowanie postaw proekologicznych
62. Propagowanie ochrony środowiska
63. Prowadzenie działań porządkowych i upiększających
64. Herb i flaga Gminy Gniezno
65. Logo Gminy Gniezno
66. Wizualna promocja Gminy
67. Powołanie Towarzystwa Przyjaciół Gminy Gniezno
68. Wydawnictwa promocyjne o Gminie Gniezno
69. Promocja internetowa Gminy Gniezno
70. Nawiązanie współpracy z Gminami partnerskimi
71. Udział w Lokalnej Organizacji Turystycznej
72. Stworzenie kalendarza imprez kulturalno – rekreacyjno - sportowych

Wskazując jednostkę odpowiedzialną za realizację działania dokonano pewnych skrótów, które rozszerzono poniżej:

- stanowisko ds. obsługi rady - stanowisko do spraw obsługi rady, rad sołeckich i rady osiedlowej,
- stanowisko ds. ewidencji - stanowisko do spraw ewidencji ludności, ewidencji działalności gospodarczej i spraw wojskowych,
- stanowisko ds. rolnictwa i ochrony środowiska - stanowisko do spraw obrony cywilnej, leśnictwa, ochrony środowiska oraz ochrony przeciwpożarowej,
- stanowisko ds. obsługi sekretariatu,
- stanowisko ds. obsługi prawnej,
- stanowisko ds. kultury i kultury fizycznej,
- dyrektor GOPS - dyrektor Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej,
- dyrektor GZEAS - dyrektor Gminnego Zespołu Ekonomiczno - Administracyjnego Szkół,
- kierownik referatu finansowo - księgowego,
- kierownik referatu budownictwa - kierownik referatu urbanistyki, budownictwa, infrastruktury technicznej, gospodarowania mieniem komunalnym i ochroną środowiska.
Źródła finansowania poszczególnych działań Gminy Gniezno w zakresie objętym Strategią Rozwoju Gminy Gniezno są następujące:
- budżet gminy - własne dochody budżetowe (środki własne),
- zewnętrzne źródła finansowania:
- źródła zewnętrzne - dochody budżetowe:
- dotacje (bezzwrotne lub częściowo zwrotne, np. z budżetu państwa, z budżetu innych jednostek samorządu terytorialnego, z funduszy celowych, z agencji rządowych),
- subwencje;
- źródła zewnętrzne - zwrotne:
- kredyty i pożyczki w tym kredyty i pożyczki na warunkach preferencyjnych,
- lokaty i oszczędności,
- fundusze pomocowe:
- fundusze pomocowe UE (strukturalne, przedakcesyjne),
- Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
- partycypacja mieszkańców gminy w określonych inwestycjach.
- partycypacja podmiotów gospodarczych
Wady i zalety wybranych źródeł finansowania inwestycji samorządowych:
- budżet gminy - własne dochody budżetowe (środki własne):
zalety:
- bezzwrotność,
- ograniczenie ryzyka inwestora tylko do samego projektu inwestycyjnego.
wady:
- środki własne są najczęściej niewystarczające; w pierwszej kolejności z dochodów budżetowych finansowane są wydatki bieżące, dopiero jeśli pozostaną rezerwy środków finansowane będą wydatki inwestycyjne,
- inwestycje samorządowe nie powinny być finansowane tylko ze środków własnych ze względu na tzw. sprawiedliwość międzypokoleniową;
- źródła zewnętrzne - dochody budżetowe (dotacje i subwencje):
zalety:
- stosunkowo prosta, niewymagająca większego wysiłku procedura ubiegania się o środki finansowe,
- dotacje z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego są udzielane w przypadku wspólnej realizacji zadania, a więc sprzyjają nawiązywaniu współpracy;
wady:
- niepewność ich uzyskania,
- brak możliwości zmiany zdania,
- konieczność ich skrupulatnego rozliczenia,
- dotacja co do zasady może pokryć jedynie 50% wartości kosztorysowej inwestycji,
- nieznajomość kryteriów przyznawania dotacji z budżetu państwa - ich uznaniowość;
zewnętrzne źródła - zwrotne:
- kredyt bankowy
zalety:
- brak szczegółowych wymogów informacyjnych wobec kredytobiorcy (przede wszystkim w okresie korzystania z kredytu bankowego),
- prosta i krótka procedura udzielania kredytu, kredyt można otrzymać szybciej niż obligacje, ok. 1-2 miesięcy a przy małych kwotach jeszcze szybciej,
- dowolny moment uruchomienia linii kredytowej (połączenie uruchomienia środków z pojawieniem się realnych potrzeb),
- bardziej zróżnicowane konstrukcje odsetek (kredyt można oprzeć na konstrukcji stałego lub zmiennego oprocentowania) niż w przypadku obligacji, co ma wpływ na poziom kosztu obsługi długu,
- kredyt nie jest obarczony dodatkowymi opłatami, jak np. emisja obligacji w ofercie publicznej i ponoszenie opłat za notowanie obligacji komunalnych na GPW lub rynku pozagiełdowym,
- kredyt może być renegocjowany i wcześniej spłacony, poza tym do dyspozycji są coraz bardziej zróżnicowane rodzaje kredytów w ofercie banków,
wady:
- wielkość kredytu zależy od limitu ustawowego wysokości zadłużenia, wydatków na jego spłatę, a także od tzw. współczynników koncentracji występujących w bankach,
- koszt kredytu jest wyższy od kosztu emisji obligacji czy bonów komunalnych (na koszt kredytu składają się koszty odsetkowe, w których dużą role odgrywa częstotliwość płacenia odsetek),
- trudniej dostępne są długie terminy spłaty,
- niejawne są warunki umowy kredytowej,
- konieczność stosowania zabezpieczeń kredytu,
- zaciągnięcie kredytu oznacza koncentracje zadłużenia,
- warunki umowy kredytowej zależne są przede wszystkim od banku (kredytodawcy), nawet jeżeli bank zgodzi się na 1,5 - roczną spłatę to trzeba spłacać sukcesywnie raty wraz z odsetkami,
- należy liczyć się z tym, że niekorzystne warunki gospodarcze mogą wpłynąć na zwiększenie oprocentowania,
- kredyt musi być przeznaczony na określony cel, zgodny z przedłożonym bankowi wnioskiem o kredyt,
- w umowie kredytowej zawarte są warunki kontroli kredytowej w JST (tzw. monitoring kredytowy) - wymaga to zaangażowania kilku osób w zebranie wymaganych przez bank informacji,
pożyczki i kredyty udzielone na zasadach preferencyjnych:
zalety:
- różnorodność podmiotów udzielających takich pożyczek i kredytów,
- pożyczki te mogą być w części lub całości umarzane,
- kredyty udzielane na zasadach preferencyjnych są niżej oprocentowane, pozwala to na zmniejszenie kosztów obsługi długu,
wady:
- w dalszym ciągu (mimo zgłaszanych postulatów) stosunkowo skomplikowana procedura ubiegania się o tego rodzaju środki,
- liczne głosy krytyczne dotyczące racjonalności podziału tych środków,
- niepewność ich uzyskania z uwagi na dużą ilość ubiegających się podmiotów i ograniczone możliwości finansowe.
finansowy udział mieszkańców i podmiotów gospodarczych w kosztach inwestycji (partycypacja społeczności lokalnej):
zalety:
- możliwość pozyskania dodatkowych środków,
- możliwość aktywizacji społeczności lokalnej,
wady:
- pozyskiwane środki są niewielkie,
- tego rodzaju sposób finansowania inwestycji spotyka się zazwyczaj z małym zrozumieniem społeczności lokalnej.
Samorządy lokalne mogą także korzystać z oferty kredytowej i pożyczkowej wielu banków. Wynika to z dużej wiarygodności jednostek samorządu terytorialnego.
Szczególnie atrakcyjną ofertą dla gmin wiejskich i miejsko - wiejskich mogą być specjalne linie preferencyjne lub celowe fundusze ukierunkowane na ich rozwój.
Na uwagę zasługują:
- preferencyjna linia kredytowa obsługiwana przez Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, obsługiwana przez Spółdzielczą Grupę Bankową - Gospodarczy Bank Wielkopolski, BOŚ S.A., przeznaczona na:
- drogi wiejskie (kwota kredytu maksymalnie 300 tys. PLN; udział własny minimalnie 30%, maksymalny okres kredytowania 3 lata, a w tym 6 miesięcy karencji w spłacie kredytu);
- gminne pracownie internetowe (kwota kredytu maksymalnie 60 tys. PLN; udział własny minimalnie 10%, maksymalny okres kredytowania 3 lata, w tym 12 miesięcy karencji w spłacie kredytu),
- sieci kanalizacyjne i oczyszczalnie (kwota kredytu maksymalnie 600 tys. PLN; udział własny minimum 30%, maksymalny okres kredytowania 5 lat, w tym 12 miesięcy karencji w spłacie kredytu);
- zbiorowe zaopatrzenie wsi w wodę (kwota kredytu maksymalnie 400 tys. PLN; udział własny minimum 30%, maksymalny okres kredytowania 4 lata, w tym 9 miesięcy karencji w spłacie kredytu);
- inwestycje agroturystyczne (kwota kredytu do 150 tys. PLN; udział własny minimalnie 20%, maksymalny okres kredytowania 5 lat, w tym 12 miesięcy karencji w spłacie kredytu).
- preferencyjne kredyty (oprocentowanie w wysokości 0.5 stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od Banków do redyskonta przez NBP) pochodzące ze środków Funduszu Rozwoju Inwestycji Komunalnych, które można przeznaczyć na pokrycie:
- kosztów przygotowania projektu inwestycji,
- kosztów oceny wniosku o kredyt preferencyjny przeznaczony na pokrycie kosztów przygotowania projektu,
- kosztów emisji obligacji, wykupu obligacji oraz spłatę pożyczek i kredytów wraz z odsetkami i innymi kosztami obsługi obligacji, pożyczek i kredytów.
Kredyt może wynieść do 80% zaplanowanych kosztów netto, nie więcej jednak niż 500.000 PLN na jeden projekt. Kredyt ten obsługiwany jest przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK).
- kredyty preferencyjne udzielane we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, przez Bank Ochrony Środowiska. Przeznaczone są one na:
- budowę lub modernizację systemów grzewczych,
- termomodernizację budynków,
- wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii,
- instalacje małych oczyszczalni ścieków,
- budowę kanalizacji sanitarnej,
- zadania z zakresu gospodarki odpadami,
- inne zadania przynoszące wymierny efekt ekologiczny.
BOŚ S.A. kredytuje także inne rodzaje inwestycji proekologicznych:
- budowa lub modernizacja oczyszczalni ścieków, budowa ujęć oraz stacji uzdatniania wody,
- budowa sieci kanalizacyjnej,
- ograniczenie emisji pyłów i gazów oraz energochłonności,
- wykorzystanie odnawialnych źródeł energii,
- budowa składowisk odpadów,
- utylizacja odpadów, systemy zbiórki i transportu odpadów,
- energooszczędna modernizacja oświetlenia.
Poszukując finansowania działań zawartych w Strategii Rozwoju Gminy Gniezno, można rozważyć również skorzystanie z wcześniej wspomnianego partnerstwa publiczno -prywatnego (PPP), czyli udziału finansowego podmiotów gospodarczych w poszczególnych przedsięwzięciach. Nie można z tej formuły jednak korzystać przy poszukiwaniu środków potrzebnych na tzw. wkład własny do projektów realizowanych z wykorzystaniem unijnych funduszy pomocowych. Komisja europejska nie uważa bowiem wkładu partnera prywatnego za wkład własny samorządu, a zatem traktuje go jako kolejnego partnera inwestycji.
Rozpatrując jednak możliwość skorzystania z partnerstwa publiczno - prywatnego, należy pamiętać, że odpowiedzialność gminy za funkcjonowanie infrastruktury komunalnej pozostaje aktualna pomimo upoważnienia prywatnych podmiotów do wykonywania związanych z tym czynności, zmienia się natomiast zakres i forma tej odpowiedzialności. Gmina przestaje być odpowiedzialna za ekonomiczne efekty tych przedsięwzięć.
Model organizacyjny PPP (publiczno - prywatnego przedsięwzięcia) opiera się na powołaniu podmiotu gospodarczego, do którego wchodzi gmina i udziałowiec prywatny, wnoszący kapitał i technologię. Podstawowymi cechami takiego przedsięwzięcia są:
- samofinansowanie się,
- działalność oparta na zdrowych i rynkowych zasadach,
- użyteczność publiczna,
- nowoczesność systemowa i technologiczna.
Korzyści finansowe płynące z zastosowania modelu PPP:
- gmina nie angażuje środków finansowych na rozbudowę przedsiębiorstw, a z drugiej strony jest w stanie wpłynąć na kierunek rozwoju i polityki prowadzonej przez spółkę tak aby była ona zgodna z wizją rozwoju gminy,
- zagwarantowanie środków inwestycyjnych na realizację zadań przez udziałowca prywatnego,
- transferowanie na teren gminy środków finansowych, które nie obciążają budżetu gminy oraz jego limitów kredytowych,
- możliwy wpływ środków finansowych do kasy gminy w postaci dywidendy,
- wpływ gminy na kształtowanie ceny wykonania usługi dyktowane również efektem społecznym i interesem publicznym.
Udziały lub akcje obejmowane przez gminę pokrywane są zwykle aportem w postaci przedsiębiorstwa lub części jego mienia (pomieszczenia, sieci itp.).
Jest to dobry sposób na pozyskanie kapitału z zewnątrz, gdyż ofertę przystąpienia do spółki gmina kieruje do inwestorów dysponujących odpowiednimi środkami.
PPP obejmuje najczęściej usługi z zakresu wywozu odpadów komunalnych, ich utylizacji, segregacji, utrzymania czystości w gminie, utrzymania składowisk odpadów, utrzymania dróg, itp.
Większy udział podmiotów prywatnych w realizacji zadań publicznych jest uzasadniony lepszą organizacją pracy, lepsza elastycznością techniki zarządzania (wprowadzanie różnych rozwiązań oszczędnościowych), niższym kosztem funkcjonowania, dzięki czemu podmioty te są zwykle bardziej efektywne w porównaniu z przedsiębiorstwami komunalnymi. Badania dowodzą, że usługi świadczone przez firmy prywatne są średnio o 35% tańsze, niż usługi świadczone przez przedsiębiorstwa komunalne.
Programy Pomocowe jako wsparcie dla Gminy i jej mieszkańców
Poniżej zestawiono programy pomocowe Unii Europejskiej, które mogą być pomocne zarówno samorządom jak i mieszkańcom wsi w realizacji działań, które zostały zawarte w Strategii Rozwoju Gminy Gniezno.
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, priorytet 3 (Rozwój lokalny), działanie 3.1 (Obszary wiejskie)
Cel działania:
Głównym celem działania jest przeciwdziałanie marginalizacji społecznej i ekonomicznej obszarów wiejskich (poza granicami administracyjnymi miast) i małych miast do 20 tys. mieszkańców. Dodatkowo określone są następujące cele szczegółowe, działania:
- wzrost mobilności zawodowej mieszkańców wsi i miast,
- tworzenie warunków do dywersyfikacji działalności gospodarczej.
Rodzaje kwalifikujących się projektów (wybrane):
- budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków:
- sieci kanalizacyjne,
- sieci kanalizacji deszczowej,
- oczyszczalnie ścieków,
- inne urządzenia do oczyszczania, gromadzenia, odprowadzania i przesyłania ścieków,
- budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę i poboru wody:
- sieci wodociągowe,
- ujęcia wody (w tym ochrona ujęć i źródeł wody pitnej),
- urządzenia służące do gromadzenia, przechowywania i uzdatniania wody,
- urządzenia regulujące ciśnienie wody,
- wykorzystanie odnawialnych źródeł energii:
- budowa, rozbudowa i modernizacja urządzeń do produkcji i przesyłu energii ze źródeł odnawialnych (energia wiatrowa, wodna, kolektory słoneczne i ogniwa fotowaltoiczne, energia uzyskiwana z wykorzystania biomasy i inne),
- gospodarka odpadami:
- likwidacja dzikich wysypisk,
- budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym:
- drogi powiatowe i gminne,
- lokalne obiekty mostowe,
- towarzysząca infrastruktura drogowa,
- kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje,
- budowa lub modernizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej:
- infrastruktura służąca rozwojowi aktywnych form turystyki,
- infrastruktura noclegowa, gastronomiczna, informacyjno-recepcyjna i inna infrastruktura turystyczna)
- systemy informacji kulturalnej i turystycznej,
- infrastruktura kultury (zaplecze kulturalne i rozrywkowe - sale koncertowe i wystawowe, amfiteatry, itp.),
- projekty polegające na restauracji i rewitalizacji obiektów dziedzictwa kulturowego,
- systemy zabezpieczeń obiektów dziedzictwa kulturowego na wypadek zagrożeń (np. pożary, włamania, itp.).
Koszty kwalifikowane:
- Przygotowanie planu rozwoju lokalnego
- Prace przygotowawcze, w tym:
- przygotowanie projektu (prowadzenie prac studialnych, ekspertyz, badania geologiczne),
- przygotowanie dokumentacji technicznej,
- przygotowanie studium wykonalności, raportu oddziaływania na środowisko,
- prace projektantów, architektów,
- wykup niezabudowanych gruntów, jeśli jest to nierozerwalnie związane z realizacją projektu (maksymalnie 10% całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu),
- przygotowanie dokumentacji przetargowej,
- koszt przygotowania, przetargu, w tym publikacji ogłoszeń przetargowych.
- Prace inwestycyjne i związane z procesem inwestycyjnym, w tym:
- przygotowanie terenu pod budowę, w tym roboty pomiarowe,
- prace ziemne,
- prace budowlano-montażowe,
- prace instalacyjne,
- prace wykończeniowe,
- zakup wyposażenia nierozerwalnie związanego z realizacją inwestycji,
- nadzór inżynierski,
- koszty promocji projektu integralnie związane z jego realizacją,
- koszty budowy kanalizacji teletechnicznej.
Za koszty niekwalifikowane w ramach Działania uznaje się:
- podłączenie do sieci wodociągowych lub kanalizacyjnych indywidualnych użytkowników,
- zakup środków transportu, np. na cele transportu odpadów.
Poziom dofinansowania
Dofinansowanie z EFRR:
- 75% kwalifikujących się wydatków publicznych,
- 50% kwalifikujących się wydatków publicznych - tylko w przypadku projektów dotyczących kompleksowego uzbrojenia terenu, gdy inwestycja generuje znaczący dochód netto.
Dofinansowanie z krajowych środków publicznych:
- z budżetu państwa - Minister Gospodarki i Pracy (10%) oraz np. Minister Kultury (zgodnie z zasadami ustalonymi przez danego dysponenta części budżetowej),
- z budżetu jednostek samorządu terytorialnego
Projekty związane z odnawialnymi źródłami energii oraz poprawą jakości powietrza wspierane są w wysokości:
- 50% - nowe inwestycje oraz,
- 60% - na pozostałe inwestycje.
Beneficjenci, którzy spełniają kryteria małego lub średniego przedsiębiorcy mogą otrzymać dodatkową pomoc, której poziom nie może przekroczyć 15 punktów procentowych brutto.
W ramach projektów związanych z turystyką pomoc publiczna będzie przyznawana na poziomie 50%. Beneficjenci, którzy spełniają kryteria małego lub średniego przedsiębiorcy mogą otrzymać dodatkową pomoc, której poziom nie może przekroczyć 15 punktów procentowych brutto.
Sektorowy Program Operacyjny „ Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich”; priorytet 3 (Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich), działanie 3.2.3 (Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego)
Cel działania:
Realizacja powyższego działania ma na celu:
- podniesienie standardu życia i pracy wsi,
- podniesienie atrakcyjności turystycznej,
- wzrost atrakcyjności inwestycyjnej,
- zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturowych,
- rozwój tożsamości społeczności wiejskiej i zachowanie dziedzictwa kulturowego.


Rodzaje kwalifikujących się projektów (wybrane):
- odnowa w tym zakup obiektów zabytkowych, charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego regionu i ich adaptacja na cele publiczne,
- modernizacja przestrzeni publicznej na wsi (m.in. place, parkingi, chodniki, parki, tereny zielone, oświetlenie uliczne),
- inwestycje z zakresu infrastruktury publicznej, przyczyniającej się do rozwoju funkcji turystycznych wsi oraz działania związane z promocją regionu,
- budowa lub adaptacja połączona z remontem oraz wyposażenie obiektów publicznych pełniących funkcje kulturalne (świetlice, domy kultury itp.),
- budowa, odnawianie i urządzenie placów zabaw, obiektów sportowych, ścieżek rowerowych i szlaków pieszych,
- projekty związane z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych oraz tradycyjnych zawodów,
- urządzenie terenów zielonych, parków i innych miejsc wypoczynku,
- budowa lub przebudowa połączona z remontem elementów małej infrastruktury turystycznej oraz rekreacyjnej w tym systemów informacji wizualnej,
- zagospodarowanie zbiorników i cieków wodnych w obrębie miejscowości,
- rewitalizacja lub adaptacja połączona z remontem obiektów zabytkowych przeznaczonych na cele publiczne oraz odnowienie lub konserwacja lokalnych pomników historycznych i miejsc pamięci,
Koszty kwalifikowane:
- koszty zakupu materiałów budowlanych, wykończeniowych, wyposażenia, materiału roślinnego oraz eksponatów (tylko w przypadku projektów związanych z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych oraz tradycyjnych zawodów),
- koszty wykonawstwa prac budowlanych, montażowych, wykończeniowych, porządkowych oraz usług transportowych bezpośrednio związanych z projektem.
- Ponadto w zakres kosztów kwalifikowanych zalicza się koszty ogólne:
- planowania wstępnego (przygotowanie dokumentacji technicznej, ekonomicznej, kosztorysów, analiz ekonomicznych, zaświadczeń, pozwoleń, opłat) oraz realizacji projektu (nadzoru urbanistycznego, architektonicznego, konserwatorskiego i budowlanego, obsługi geodezyjnej oraz usług dotyczących zarządzania projektem).
Poziom dofinansowania
Finansowaniu podlegają projekty realizowane w miejscowościach liczących nie więcej niż 5 tys. mieszkańców, należących do gmin wiejskich lub miejsko - wiejskich. Poziom pomocy wynosi do 80% kosztów kwalifikowanych i nie więcej niż 450.000 PLN dla jednej miejscowości bądź instytucji kultury w okresie realizacji programu.
W przypadku, gdy projekt obejmuje dwie lub więcej miejscowości wysokość pomocy dla tego projektu nie może być wyższa niż 450.000 PLN.
W rozwój usług turystycznych i rekreacyjnych na terenie Gminy Witkowo mogą włączyć się także jej mieszkańcy. Mogą oni korzystać z szeregu programów pomocowych ukierunkowanych zarówno na rozwój firmy, poprawę jej konkurencyjności czy utworzenie nowej firmy np. w sektorze turystycznym. Mieszkańcy Gminy mogą uzyskać także środki na tworzenie i rozwój gospodarstw agroturystycznych.
Poniżej zestawiono wykaz programów pomocowych, z których mogą skorzystać osoby mające zamiar tworzyć i rozwijać swoje firmy oraz tworzyć i modernizować gospodarstwa agroturystyczne.
Sektorowy Program Operacyjny „ Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich”; priorytet 3 (Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich), działanie 3.2.4 (Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów)

Cele działania
Podjęcie lub rozwój dodatkowej działalności, wykorzystującej istniejące zasoby gospodarstwa i regionu, oraz uwzględniającej potrzeby rynku, stwarzać będzie warunki do rozwoju wielofunkcyjnych i trwałych ekonomicznie gospodarstw.
Niniejsze działanie będzie:
- sprzyjać tworzeniu alternatywnych źródeł dochodów,
- promować pozytywny wizerunek wsi i rolnictwa w społeczeństwie,
- sprzyjać zachowaniu zasobów przyrodniczych obszarów wiejskich,
- ułatwić dostęp rolników oraz pozostałych mieszkańców wsi do usług,
- przyczyniać się do zwiększenia opłacalności produkcji i usług w gospodarstwie.
Rodzaje kwalifikujących się projektów:
- rozbudowa, nadbudowa, przebudowa lub remont połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych na cele agroturystyczne oraz ich wyposażenie (pokoje gościnne, pomieszczenia, wspólne dla gości łazienki, kuchnie),
- urządzenie miejsc do wypoczynku, zakup wyposażenia i sprzętu turystycznego lub rekreacyjnego dla działalności turystycznej, a także zwierząt służących do celów terapeutycznych, sportowych lub rekreacyjnych,
- budowa lub remont połączony z modernizacją obiektów budowlanych (z wyłączeniem budowy budynków mieszkalnych),
- zakup maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażenia,
- zakup środków transportu (pojazdy lądowe lub wodne, samobieżne lub ciągnione, przeznaczone do przewozu towarów lub osób) na potrzeby świadczenia wyłącznie usług transportowych (pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych, przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą),
- zakup środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej z wyjątkiem potrzeb świadczenia wyłącznie usług transportowych (pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą, a kwalifikowany koszt zakupu środków transportu nie może stanowić więcej niż 50% kosztów kwalifikowanych projektu (innych niż wymienione w niniejszym punkcie),
- zagospodarowanie terenu na potrzeby prowadzenia planowanej działalności w ramach projektu,
- zakup roślinnego materiału nasadzeniowego na potrzeby zakładania plantacji roślin wieloletnich przeznaczonych na cele energetyczne,
- zakup robót budowlanych, transportu, instalacji, materiałów i wyposażenia, które bezpośrednio są związane z kosztami wymienionymi powyżej i są niezbędne do osiągnięcia celu projektu,
- koszty ogólne związane z przygotowaniem i realizacją projektu do wysokości 12% pozostałych kosztów kwalifikowanych projektu wymienionych w poprzednich punktach. Są to koszty:
- przygotowania dokumentacji technicznej,
- przygotowania dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych, biznes - planów, analiz rynkowych, analiz marketingowych,
- uzyskania zaświadczeń, pozwoleń oraz wszelkiej dokumentacji związanej z projektem,
- nadzoru urbanistycznego, architektonicznego i budowlanego związanego z realizacją projektu,
- obsługi geodezyjnej,
- usług dotyczących zarządzania projektem,
- nabycia patentów i licencji.
Koszty kwalifikowane:
- koszty budowy, rozbudowy, nadbudowy, przebudowy lub remontu budynków,
- zakup wyposażenia i sprzętu turystycznego lub rekreacyjnego,
- zakup maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażeń bezpośrednio związanych z projektem,
- zakup środków transportu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Poziom dofinansowania:
Maksymalny poziom pomocy finansowej może wynosić 50% kosztów kwalifikowanych.
Maksymalna wysokość pomocy finansowej udzielonej w ramach działania, w okresie realizacji programu, jednemu beneficjentowi i gospodarstwu rolnemu nie może przekroczyć 100.000 PLN. Oznacza to, że:
- jeden beneficjent może otrzymać pomoc w wysokości nie wyższej niż 100.000 PLN w okresie realizacji programu,
- właściciele, współwłaściciele oraz domownicy ubiegający się o dofinansowanie projektów realizowanych, w ramach jednego gospodarstwa mogą otrzymać łączną pomoc w wysokości nieprzekraczającej 100.000 PLN w okresie realizacji programu.
UWAGA!
Beneficjentami w niniejszym programie mogą być jedynie rolnicy i domownicy.
Pod pojęciem agroturystyki rozumie się przypadek, kiedy w czynnym gospodarstwie rolnym, w budynku mieszkalnym znajduje się nie więcej niż 5 pokoi przeznaczonych na wynajem (nie liczy się pomieszczeń wspólnych takich jak np. salonik, łazienki, kuchnie),
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, priorytet 3 (Rozwój lokalny), działanie 3.4 (Mikroprzedsiębiorstwa)
Cel działania:
Celem działania jest zwiększenie konkurencyjności mikroprzedsiębiorstw przez ułatwienie dostępu do specjalistycznego doradztwa oraz zwiększenie zdolności inwestycyjnej w początkowym okresie finansowania przedsiębiorstw.
Rodzaje kwalifikujących się projektów:
- specjalistyczne usługi doradcze skierowane do mikroprzedsiębiorstw związane z:
- opracowaniem strategii umieszczania produktu na nowym rynku zbytu,
- wprowadzaniem na rynek nowego produktu,
- zdobyciem nowej grupy klientów,
- racjonalizacją przepływów finansowych, towarów, materiałów, informacji wewnątrz przedsiębiorstwa,
- komputeryzacją, racjonalizacją logistyki sprzedaży towarów i usług,
- poprawą zarządzania wewnątrz firmy, itp.
Specjalistyczne usługi doradcze nie obejmują doradztwa stałego, związanego z codzienną działalnością operacyjną przedsiębiorstwa, takiego jak doradztwo podatkowe, prawne, marketingowe.
- dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw związane z:
- utworzeniem, rozbudową lub nabyciem przedsiębiorstwa,
- rozszerzeniem zakresu działalności gospodarczej,
- rozpoczęciem w przedsiębiorstwie działań obejmujących dokonywanie zasadniczych zmian produkcji bądź procesu produkcyjnego,
- zmianą wyrobu lub usługi, w tym także zmianą w zakresie sposobu świadczenia usług,
- unowocześnianie, wyposażenia niezbędnego do prowadzenia działalności firmy,
- modernizacja środków produkcji.
Koszty kwalifikowane:
Jako koszty kwalifikowane traktuje się:
- cenę nabycia gruntów ściśle związanych z realizacją projektu (do kwoty równej 10% kosztów kwalifikowanych projektu),
- cenę nabycia albo koszt wytworzenia środków trwałych związanych z realizacją projektu, takich jak budowle i budynki oraz ich wyposażenie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym w szczególności maszyny i urządzenia, przyrządy i aparaturę, wyposażenie biurowe, infrastrukturę techniczną,
- koszty środków transportu drogowego, pod warunkiem, że projektodawca nie należy do sektora transportowego i zagwarantuje iż zakupiony środek transportu będzie służył wyłącznie celom związanym z realizacją projektu.
Poziom dofinansowania:
Dofinansowanie dla projektu inwestycyjnego wynosi nie więcej niż 50% kwalifikowanych kosztów oraz nie więcej niż 50.000 EURO (równowartość w PLN) +15 punktów procentowych brutto dla małych firm.
UWAGA!
Beneficjentem ostatecznym są mikroprzedsiębiorstwa, które rozpoczęły działalność gospodarczą nie wcześniej niż trzy lata kalendarzowe przed momentem złożenia wniosku aplikacyjnego, a ponadto, co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
- zatrudniały średniorocznie mniej niż 10 pracowników i
- osiągnęły roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 miliony euro, lub
- wartość aktywów przedsiębiorstwa na koniec jednego z tych lat, nie przekroczyła równowartości w złotych 2 miliony EURO.
Sektorowy Program Operacyjny - Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw, priorytet 2 (Bezpośrednie wsparcie przedsiębiorstw), działanie 3 (Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez inwestycje
Cel działania:
Celem działania jest zwiększenie konkurencyjności polskich małych i średnich przedsiębiorstw poprzez unowocześnianie ich oferty produktowej i technologicznej.
Rodzaje kwalifikujących się produktów:
W ramach działania wspierane będą inwestycje w środki trwałe związane z:
- utworzeniem nowego przedsiębiorstwa, lub
- rozbudowa istniejącego przedsiębiorstwa,
- realizacja w istniejącym przedsiębiorstwie działań polegających na dokonywaniu zasadniczych zmian produktów lub procesu produkcyjnego.
W ramach działania wspierane będą także inwestycje w wartości niematerialne i prawne, związane z transferem technologii drogą nabycia praw patentowych, licencji, know-how, w tym nie opatentowanej wiedzy technicznej.
Działania inwestycyjne wspierane w ramach niniejszego programu obejmują w szczególności następujące typy projektów:
- działania modernizacyjne w małych i średnich przedsiębiorstwach,
- wdrażanie przedsięwzięć inwestycyjnych podejmowanych przez przedsiębiorstwa,
- zakup wyników prac badawczo - rozwojowych i/lub praw własności przemysłowej przez przedsiębiorstwa,
- wdrażanie i komercjalizacja technologii i produktów innowacyjnych,
- zastosowanie i wykorzystanie technologii gospodarki elektronicznej,
- zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych i komunikacyjnych (ITC) w procesach zarządzania przedsiębiorstwem,
- dostosowanie technologii i produktów do wymagań dyrektyw unijnych, zwłaszcza norm zharmonizowanych i prawodawstwa w zakresie BHP.
Koszty kwalifikowane:
Kosztami kwalifikowanymi w ramach działania są wydatki w cenach netto, na:
- zakup nowych i używanych środków trwałych,
- zapłatę rat kapitałowych z tytułu leasingu nowych środków trwałych do wysokości równej wartości zakupu środków trwałych przez finansującego,
- zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z transferem technologii drogą nabycia praw patentowych, licencji, know - how, w tym nieopatentowanej wiedzy technicznej,
- instalacje i uruchomienie środków trwałych, z wyłączeniem wydatków na szkolenia w zakresie ich obsługi,
- zakup gruntu (do 10% wartości projektu netto, pod warunkiem, że pozostaje w bezpośrednim związku z celami przedsięwzięcia objętego wsparciem, tzn. są niezbędne do prawidłowej realizacji przedsięwzięcia objętego wsparciem),
- zakup robót i materiałów budowlanych, pod warunkiem, że pozostają w bezpośrednim związku z celami przedsięwzięcia objętego wsparciem (tzn. są niezbędne do prawidłowej realizacji i osiągnięcia celów projektu),
- zakup nieruchomości zabudowanej, pod warunkiem, że pozostają w bezpośrednim związku z celami przedsięwzięcia objętego wsparciem (tzn. są niezbędne do prawidłowej realizacji i osiągnięcia celów projektu),
- porady prawne, taksy notarialne, ekspertyzy techniczne i finansowe, jeżeli są bezpośrednio związane z realizacją przedsięwzięcia objętego wsparciem.
Poziom dofinansowania:
Wielkość wsparcia Europejskiego Fundusz Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa na realizację indywidualnego projektu:
- nie może być niższa niż kwota 10.000 PLN, oraz,
- nie może być wyższa niż kwota 1.250.000 PLN, oraz
- nie może przekroczyć 50% kosztów kwalifikowanych.
Wsparcie przekraczające kwotę 125.000 PLN może być udzielone pod warunkiem, że Wnioskodawca sfinansuje co najmniej 25% wnioskowanej wartości wsparcia kredytem zaciągniętym w banku uczestniczącym we wdrażaniu działania.
UWAGA!
W ramach niniejszego działania, wsparcie mogą uzyskać mali i średni przedsiębiorcy, którzy:
- zatrudniają średniorocznie co najmniej 10 pracowników, lub
- wykonują działalność gospodarczą co najmniej od 3 lat, lub
- podejmują działalność gospodarczą opartą na zaawansowanych technologiach.
We wszystkich przypadkach wsparcie może być wyłącznie refundacją poniesionych przez beneficjenta kosztów kwalifikowanych do współfinansowania.
Ponadto mieszkańcy wsi oraz samorządy lokalne będą mogły skorzystać z:
- Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-2006 (PROW) /Renty strukturalne, Wspieranie gospodarstw niskotowarowych, Wsparcie działalności rolniczej na wydzielonych geograficznie obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), Wspieranie przedsięwzięć rolno - środowiskowych i dobrostanu zwierząt. Zalesianie gruntów rolnych, Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej, Grupy producentów rolnych/,
- SPO „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich /Inwestycje w gospodarstwach rolnych, Ułatwienie startu młodym rolnikom, Szkolenia mające na celu wspieranie zmian i dostosowań w rolnictwie, Wsparcie doradztwa rolniczego, Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych, Scalanie gruntów, Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego, Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów, Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi, Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem, Pilotażowy Program Leader+/.
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego /Reorientacja zawodowa osób odchodzących z sektora rolniczego, Promocja przedsiębiorczości, Obszary wiejskie, Mikroprzedsiębiorstwa, Lokalna infrastruktura społeczna/.